Το Στρατηγάτο βρίσκεται βόρεια του χωριού (που φαίνονται τα τελευταία του σπίτια), λίγο πριν το Βεσταρχάτο, την Παφυλλίδα και την Νέα Μονή. Ανατολικά, ο μικρός κάμπος της Λαυρίνας και το βουνό Κορακάρης που το χωρίζει από την πόλη της Χίου. Δυτικά, η Κακιά Σκάλα. Στους πρόποδες τα Λαζαρετάκια, τα λοιμοκαθαρτήρια του χωριού. Από πάνω ο Ι. Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Πιο πίσω το Γεροντειό απ` τα χρόνια της ακμής της Νέας Μονής.
Ο Γεώργιος Ζολώτας, (στην Ιστορία της Χίου) μεταξύ άλλων αναφέρει την ύπαρξη στην αρχαιότητα, ονομαστού θρησκευτικού κέντρου «περί τον Δαφνώνα». Οι δυο στήλες-κατάλογοι των Τοττειδών που βρέθηκαν στην περιοχή, καθώς και τα μάρμαρα και οι «αξιόλογοι λίθοι», οδηγούν στο συμπέρασμα ότι «Αξιώσεις παλαιού κέντρου φαίνεται να έχουσι ο Δαφνών»… Αναφερόμενος στο Καναβουτσάτο, Στρατηγάτο, Βεσταρχάτο, Πετρανά, γράφει: «Τα κτήματα ταύτα έχουσιν ή μάλλον είχον αφθονίαν υλικού Μεσαιωνικού και παλαιοτέρου Ελληνικού, ευρέθησαν δ` αυτόθι και επιγραφαί τινές».
Και αλλού: «Την λατρείαν των Καβείρων δύναται τις να εντοπίσει ίσως μετά τινός πιθανότητος και εις το σπήλαιον του Αγίου Γάλακτος, εν τω οποίω ευρέθησαν λείψανα προϊστορικών θυσιών και λατρείας, ίσως δέ και περί τον Δαφνώνα. Εις το τελευταίον τούτο συμβάλλουσιν αφ` ενός μεν οι Τοττείδαι ων την φατρικήν επιγραφήν εύρωμεν εις το Στρατηγάτον του Δαφνώνος, αφ` εταίρου δ` οι Παμφυλίδαι (Παφυλίδα) και ο όλος εύθετος τόπος, αι πηγαί και τα αρχαία λείψανα τα οποία ευρίσκονται τόσον εν Βεσταρχάτω όσον και εν Στρατηγάτω. Οι Τοττείδαι, φανερώνουσι λατρείαν του Τόττη, θεότητος Καβειρικής, Φρυγικής προελεύσεως. Αφού δ` οι Τοττείδαι αναμφιβόλως σχετίζονται προς την Καβειρικήν λατρείαν διατί να μήν αναζητήσωμεν Καβείρειον παρά τον Δαφνώνα»…
Το όνομα Στρατηγάτο, προέρχεται κατά μία εκδοχή από την βυζαντινή οικογένεια των Συρατηγών που κατοικούσαν εκεί ή κατά την άλλη εκδοχή, ήταν η κατοικία του Στρατηγού του Θέματος του Αιγαίου.
Ο Χιώτης επιστήμονας Μανώλης Βουρνούς σε εργασία του για την εκκλησία που δημοσιεύσαμε στο 3ο τεύχος της «Δάφνης» μεταξύ άλλων γράφει:
«Ο αρχικός ναός της Υπαπαντής κατέρρευσε κατά τον καταστρεπτικό σεισμό του 1881. Ο σημερινός ναός αποτελείται από ένα κεντρικό ξυλόστεγο χώρο, περίπου τετράγωνο σε κάτοψη, ανατολικά και δυτικά του οποίου προσκολλώνται δύο ίσα θολοσκεπή ορθογώνια, μικρότερα σε πλάτος, τα οποία αποτελούν το Ιερό και τον Νάρθηκα, αντίστοιχα. Κατασκευαστικά και μορφολογικά ο ναός, βρίσκεται στο πνεύμα του νεοελληνικού κλασικισμού, ενώ χρησιμοποιεί βυζαντινά και οθωμανικά στοιχεία, με εκλεκτική διάθεση»…
Κι αφού αναφέρεται εκτενώς στο δάπεδο του ναού, καταλήγει: «…Η συγγένεια του δαπέδου της Στρατηγούσαινας, τυπολογικά και μορφολογικά, με αντίστοιχα δάπεδα μεσοβυζαντινών ναών, όπως, της Νέας Μονής της Χίου, της Μονής Παντοκράτωρος στην Κων/πολη, της Κοίμησης της Θεοτόκου της Νικαίας, της βασιλικής της Μέτζενας, του καθολικού της Μονής Χελανδαρίου και η ύπαρξη των υπολοίπων αρχιτεκτονικών μελών μας επιτρέπει να τοποθετήσουμε τον αρχικό ναό στην μέση βυζαντινή περίοδο. Επίσης, η τυπολογική και ιστορική σχέση του Στρατηγάτου με την γειτονική Νέα Μονή, μας επιτρέπει να εκφράσουμε την υπόθεση ότι επρόκειτο για ένα ακόμη αντίγραφό της, δηλαδή, ένα ναό νησιώτικου εξαγωνικού τύπου», καταλήγει ο Μανώλης Βουρνούς.
Το Στρατηγάτο είχε περιέλθει στη Νέα Μονή όπως και ολόκληρη η περιοχή. Γύρω στο 1930, το κτήμα και το κτιριακό συγκρότημα αγοράστηκαν από τον Αρχιμανδρίτη Νικηφόρο Καλλιαγκά, που διέμενε για χρόνια εκεί με τη βοηθό του Στυλιανή. Είχε πουλήσει κάποια τμήματα του κτήματος παλαιότερα και την δεκαετία του `60 οι κληρονόμοι του πούλησαν την "κληρονομιά" στον Γιάννη Δ. Μαμούνα που το πούλησε το 1984 στον Αριστοτέλη Μυρώνη, στους κληρονόμους του οποίου ανήκει σήμερα...